Ulukışla
Ulukışla
yöresi coğrafi konumu ve stratejik önemi nedeniyle hemen her dönemde
canlı ve hareketli bir yöre olmuştur. Yöre tarih boyunca değişik
kültürden insan topluluklarını bünyesinde barındırmıştır. Bölgenin
kayda değer ilk tarihi olayı, Hitit İmparatorluğu'na dahil oluşudur.
Hititlerden sonra bölge; sırasıyla Asurlar, Frigler, Persler ve İ.Ö.
334 yılında Makedonya Kralı Büyük İskender'in eline geçmiştir. Daha
sonra Selevkos ( Asya) İmparatorları ile Kapadokya Kralları arasında
çekişmelere sahne olmuştur. İ.Ö. 17 - İ.S. 395 yılları arasında Roma
İmparatorluğu'nun egemenliğine girmişse de İmparatorluğun ikiye
ayrılmasıyla, 1075 yılına kadar Bizans İmparatorluğu'nun hakimiyetinde
kalmıştır. Ulukışla'ya bağlı Porsuk köyü sınırları içinde bulunan
Zeyve Höyüğünde yapılan arkeolojik çalışmalar sonucu ele geçen
buluntular Hitit, Frig ve Roma dönemlerine aittir. Kent Roma döneminde
Kraliçe Faustina?ya atfen Faustinepolis adıyla anılmıştır. Roma
İmparatoru Marcus Aurelius'un karısı Faustina'nın mezarı Ulukışla
yakınındaki Başmakçı Köyündedir. Kent yakınındaki kale, Lülve adıyla
anılmaktadır.
Bölge Melikşah'ın
komutanlarından Emir Ahmed Danişmend Taylı ve oğlu Emir Gazi tarafından
fethedilmiştir. 1156-92 tarihleri arasında hüküm süren II. İzzeddin
Kılıçarslan Niğde ili topraklarını Konya Sultanlığı?na başlamıştır.
I.Gıyaseddin Keyhüsrev'in ( 1192-1211) oğlu, I.İzzeddin Keykavus
döneminde ( 1211-19) Ulukışla'nın yönetim bakımından Niğde'ye
bağlandığı bilinmektedir.
Niğde, 1327'de
İlhanlılarIn; 1357 tarihinden itibaren de Karamanoğullarının yönetimine
girmiştir. Niğde?nin Osmanlı topraklarına katılması, Fatih'in 1466
y?l?nda Konya'yı ele geçirmesi ve 1470 yılında İshak Paşa'nın Niğde'yi
zaptetmesiyle gerçekleşmiştir. Doğu'ya yapılan seferlerde Niğde ili
bir konaklama yeri olmuştur. İran Seferinden dönen Kanuni Sultan
Süleyman da 1549 ylında Ulukışla'dan geçmiştir.
Ulukışla, XVI.
yüzyılda Niğde'nin Bor kazasında Secaeddin Nahiyesi XVIII. Yüzyılda
Şücaeddin XIX. Yüzyılda ise Bozok Eyaletinde Şücaeddin ve Ulukışla
adlarında kazaydı. Halk arasında Kışla adıyla anılan Öküz Mehmet Paşa
Külliyesi nedeniyle en son Ulukışla olarak adlandırılmıştır. İlçe daha
sonraları Niğde'ye bağlanmış, Nevşehirli Damat İbrahim Paşa zamanında
Nevşehir?in yıldızının parlamasıyla önem kazanmıştır. Kurtuluş savaşı
yıllarında Fransız işgalcilere karşı mücadele veren Kuvay-i
Milliye?nin başlıca üstlerinden birisi olmuştur. Bugün Ulukışla Niğde'ye
bağlı bir ilçedir.
İLÇENİN ADI NEREDEN GELİYOR?
16. Yüzyılın
ilk yarısında Osmanlı sadrazamlarından Öküz Mehmet Paşa tarafından
yaptırılan Kervansarayın hizmete girişiyle "ULUKIŞLAK" olarak adlandırılmış ve daha sonra "ULUKIŞLA"
adını almıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuyla ilçe statüsü
kazanmış ve Türkiye'nin en eski ilçeleri arasında yerini almıştır.
Babadan oğula geçen bir
yönetim şekli ile Kışla ve çevresine belirli aralıklarda, Dudular,
Berberoğulları, Çavuşukelköseler, Hatipoğulları, Kadılar, Ağalar,
Hamamcılar, ilyasoğulları, Kalaklar, Körhamzalar, Hacıhocalar
sülaleleri yerleşmişlerdir. Yerleşim merkezleri olarak; Küçükilbey,
Büyükilbey, Alpagut ve Ballık adını alan semtler seçilmişlerdir. Ayrıntılı bilgi için www.ulukisla.gov.tr